Muzeji imaju potencijal da postanu aktivni učesnici u uspostavljanju dijaloga zasnovanih na zajedničkom nasleđu i značaju koji ono ima u današnjem svetu. Zato izložba "Ježeva kućica-izmišljanje boljeg sveta" nastoji da posetiocima pruži iskustvo koje je edukativno i zabavno, ali i transformativno pa možda čak i isceljujuće.
Ježeva kućica - Izmišljanje boljeg sveta
Autorke: Sara Sopić, Mirjana Slavković
MUZEJ JUGOSLAVIJE
„Ježeva kućica“, poema Branka Ćopića, zauzima posebno mesto u sećanjima na detinjstvo brojnih generacija rođenih u Jugoslaviji. I danas, sedam decenija nakon objavljivanja, ovo delo predstavlja polje identifikacije, deljeno mesto sećanja i jak okidač za nostalgiju. Polazeći od ikoničnog statusa koji ima u kolektivnom pamćenju i turbulentne istorije odnosa prema ovoj poemi i njenom piscu, kreirana je izložba koja ima za cilj da pokrene dijalog o zajedničkom nematerijalnom kulturnom nasleđu i njegovim potencijalima kako bismo preispitali svoje identitete danas, istovremeno otvarajući pitanja o značaju doma, odnosa prema bliskoj prošlosti, zajednicama kojima pripadamo, ksenofobiji, sećanju, nostalgiji, mentalnom zdravlju… Kao inspiracija za naslov i strukturu izložbe poslužio je Ćopićev citat (Nekad mi se čini da je dečija literatura samo jedan vid bežanja od stvarnosti, od sukoba sa njom. Od neljudskog sveta čovek se spasava vraćanjem u detinjstvo, izmišljajući novi svet koji je bolji i ljudskiji od onoga koji ga okružuje.) u kojem se nazire jasan dualizam strašnog i mračnog sveta realnosti i izmaštanog boljeg sveta, koji on kreira za sebe i svoje čitaoce, pa se i izložba sastoji iz dve celine. Prva celina posvećena „Ježevoj kućici“, osmišljena kao svojevrsna fikcija, realizovana je u saradnji sa decom iz Beograda, Zagreba i Sarajeva i studentkinjama scenografije Beogradskog univerziteta. Kroz seriju radionica maštali su kako žele da izgleda izložba o čuvenoj Ćopićevoj priči. Na osnovu njihovih ideja i crteža ovaj deo postavke je oblikovan kroz dijalog sa brojnim saradnicima. Rezultat je interaktivni prostor koji predstavlja poligon za igru i aktiviranje mašte, ali i okvir za refleksiju i međugeneracijske susrete i razmenu. Druga celina izložbe bavi se životom Branka Ćopića i ima prevashodno dokumentarni karakter. Pored kolekcije Muzeja Jugoslavije, najveći deo predmeta pozajmljen je iz SANU i Zadužbine Branka Ćopića, a izložba pruža i uvid u bogatu arhivu intervjua sa sagovornicima različitih senzibiliteta, usmerenja i generacija.
Značaj projekta
Odabir Ježeve kućice kao problemskog okvira za izložbu je zaokret od velikih tema i didaktičkog pristupa u kojem je cilj publiku naučiti nečemu o prošlosti, ka pristupu koji polazi od emotivnog i afektivnog prema refleksiji. U ovakvom tumačenju nema autoriteta već se pitanja otvaraju u procesu u kom se prepliću sećanja i iskustva, slobodne asocijacije. Polazeći od novijih istraživanja u oblasti muzejske edukacije kreirana je izložba kao mesto susreta generacija, na principima afektivnog kuriranja koje apeluje na čula i emocije kroz izbor teme, arhitekturu i dizajn postavke, kao i interakcije koje se publici nude. Verujući da deca i odrasli mogu da dele jedinstveno iskustvo u muzeju ako se akcenat stavi na senzorno i kinestetičko iskustvo i na atmosferu koja izaziva jak emotivni doživljaj prostor je dizajniran u saradnji sa decom čiji je glas tretiran kao glavna smernica za kreiranje iskustva namenjenog svim posetiocima. Izložba je stvarana kroz participativni proces koji je pored dece uključio studentkinje scenografije i široku mrežu saradnika čije su se uloge u procesu ko-dizajniranja nadopunjavale. Poseban doprinos projekta je saradnja sa zajednicom Gluvih koja je rezultirala prevodom i adaptacijom poeme na srpski znakovni jezik. Scenario, izvođenje, kostimi, režija, snimanje i montaža su u potpunosti realizovali pripadnici Zajednice. Ovaj video postao je deo programa škole za gluvu decu. Deo izložbe koji se bavi životom i delom pisca omeđen je hronologijom koja prati piščev život a završava se u 1984. godini Ćopićevim suicidom pa se pitanje mentalnog zdravlja, depresije i samoubistva nametnulo kao važna tema. Razgovor sa psihijatricom Anom Božanić Đukanović nudi posetiocima iznijansiran komentar na ključna osetljiva mesta u Ćopićevoj biografiji, sa idejom da se o mentalnom zdravlju govori otvoreno, bez osude i stida jer je i danas ova tema u javnom diskursu ili u domenu potpunog tabua ili se interpretira senzacionalistički.
Kako je publikacija izložbe veća od dozvoljenog formata aplikacije možete je preuzeti na linku ispod.
https://muzej-jugoslavije.org/lista-publikacija/
Suveniri izložbe "Ježeva kućica - izmišljanje boljeg sveta"
Autorska vođenja kroz izložbu održavala su se zbog velikog interesovanja svake nedelje.
Radioničarski program rađen je ciljano u formi četiri različita programa za; vrtiće, mlađe razrede osnovnih škola, starije razrede osnovnih škola i za srednjoškolce.
Trideset članova Studentskog kluba angažovano je na izložbi "Ježeva kućica - izmišljanje boljeg sveta" u okviru prakse u Muzeju. Svakodnveno su dočekivali posetioce, vodili grupe, radili radionice ali i čuvali izložbeni prostor.
Ježeva kućica na znakovnom jeziku
Radioničarski program rađen je ciljano u formi četiri različita programa za vrtiće, mlađe razrede osnovnih škola, starije razrede osnovnih škola i za srednjoškolce.