ICOM SRBIJA NAGRADA 2024
Misija kneza Mihaila na nacionalnom oslobođenju, državnom uređenju i kulturnom prosvećenju prekinuta je njegovom smrću, ali njegova vizija i dalje živi. Našom izložbenom postavkom u skladu sa motom jedne medalje posvećene knezu Mihailu, poručujemo: „Tvoja misao – poginuti neće!“
Knez Mihailo. Rođen u Kragujevcu
Autor: Miloš Jurišić
NARODNI MUZEJ ŠUMADIJE, KRAGUJEVAC
Кao sastavni deo obeležavanja jubileja 200 godina od rođenja kneza Mihaila Obrenovića u Кragujevcu realizovana je značajna i atraktivna istorijska izložbena postavka koja je posvećena životu i dostignućima srpskog kneza. Glavni nosilac projektnih aktivnosti bio je Narodni muzej Šumadije, s obzirom na to da se nalazi na matičnom prostoru dvorskog kompleksa dinastije Obrenović, na mestu gde je i rođen knez Mihailo. Za lokaciju izložbene postavke je odabran sprat Кonaka kneza Mihaila, izgrađenog 1860. godine, pa je na taj način celokupni ambijent dobio adekvatan sadržaj. Direktor Narodnog muzeja Šumadije Miloš Jurišić, kao autor koncepta izložbe, odlučio je da stručni muzeološki i arhivski rad poveri autorskom timu koji čine Bojana Topalović i Roksanda Aleksić, istoričari Narodnog muzeja Šumadije, i Goran Milosavljević, istoričar Istorijskog arhiva Šumadije. Кoncept izložbe podeljen je u tri segmenta, po hronološkom ključu: detinjstvo i prva vladavina, period izgnanstva i period druge vladavine. Za svaki segment bio je zadužen jedan od članova autorskog tima, da bi se na samom kraju zajedničkom sinergijom, uz konsultacije sa autorom koncepta, došlo do konačne prezentacije kulturnog nasleđa u formi tematske multimedijalne izložbene postavke. Primenjen je multidisciplinarni (istorija, istorija umetnosti) i multimedijalni pristup (aplikacija, projekcije, animacije). Svečano otvaranje upriličeno je 16. 09. 2023. u okviru manifestacije „Dani kneza Mihaila“. Izložbu je otvorio Dejan Savić, savetnik predsednika Republike Srbije za kulturu. Biografija srpskog vladara neodvojiva je od istorije njegovog rodnog Кragujevca, kao i evropskog i srpskog kulturnog nasleđa, što je autorski tim spretno spojio u celinu. Ovim je primarni cilj prenošenja vrednosti kulture sećanja u kontekstu prezentacije ličnosti i dela kneza Mihaila Obrenovića kroz očuvanje srpskog identiteta I kulture kao dela evropske i svetske kulturne baštine u potpunosti ostvaren.
Značaj projekta
Projekat „Knez Mihailo. Rođen u Kragujevcu“ predstavlja sistematizovan i jezgrovit prikaz života i rada kneza Mihaila Obrenovića, kao i njegovog vremena. Konačnom konceptu izložbe prethodilo je dvogodišnje istraživanje domaćih i inostranih izvora (muzeološka i arhivska građa, stručna literatura i izvori), zatim prikupljanje materijala i analiza podataka. Obradom podataka izvršen je odabir eksponata za izložbu, kao i ilustrativnih materijala za prateću publikaciju. Tokom procesa istraživanja, na inicijativu Narodnog muzeja Šumadije, Skupštinа grada Kragujevca krajem 2022. godine donosi odluku da se 2023. proglasi godinom kneza Mihaila Obrenovića, povodom 200 godina od njegovog rođenja. Ovom odlukom je i sama realizacija projekta podignuta na viši nivo. Mnogobrojne ustanove se uključuju u projekat i u vidu podrške i ustupanjem predmeta iz svojih zbirki za izlaganje i objavljivanje, kao i brojni privatni kolekcionari: Narodni muzej Srbije, Muzej Vojvodine, Matica srpska, Galerija Matice srpske, Državni arhiv Srbije, Arhiv Srpske akademije nauka i umetnosti, Muzej primenjene umetnosti, Muzej rudničko-takovskog kraja, Muzej u Smederevu, Muzej srpske pravoslavne crkve, manastir Rakovica, arhiepiskopija Beogradsko-karlovačka Srpske pravoslavne crkve, Muzej grada Beograda, Vojni muzej, Narodni muzej Aranđelovac, Narodni muzej Čačak, Narodna biblioteka Srbije, Istorijski muzej Srbije, Uprava za zajedničke poslove republičkih organa, Udruženje za kulturu, umetnost i međunarodnu saradnju Adligat, Jevđa A. Jevđević, Srđan Stojančev, Aleksandar Čolić. Postavka je oplemenjena ličnim predmetima, arhivskom građom, poštanskim markicama, litografijama, portretima i fotografijama vladara, a namenski su izrađeni i umetnički predmeti (portreti) kao i replike i kopije (uniforme, pečati) za šta je podršku kroz projekat sufinansiranja dalo i Ministarstvo kulture Republike Srbije. Izložba donosi ekskluzivnu prezentaciju predmeta-Stolice iz Sale za ministarske sednice starog dvora koja se čuva u manastiru Rakovica i koji je po prvi put ustupljen za potrebe proslave ovog značajnog jubileja.
Link: Prilog Radio televizije Srbije o proslavi jubileja 200 godina od rođenja kneza Mihaila Obrenovića
Detalj sa svečanog otvaranja multimedijalne izložbene postavke „Knez Mihailo. Rođen u Kragujevcu“
Link: Prilog radio televizije Kragujevac u Hronici o izložbenoj postavci „Knez Mihailo. Rođen u Kragujevcu“
Link: Emisija „10 minuta“ Radio televizije Kragujevac posvećena svečanom otvaranju multimedijalne izložbene postavke „Knez Mihailo. Rođen u Kragujevcu“
Link: Prilog Radio televizije Kragujevac o aktivnostima Narodnog muzeja Šumadije u Kragujevcu tokom proslave godine jubileja 200 godina od rođenja kneza Mihaila Obrenovića
Link: Prilog Radio televizije Vojvodine u Dnevniku o izložbenoj postavci „Knez Mihailo. Rođen u Kragujevcu“
Izložbena postavka
Izložbena postavka
Link: Članak u novinama „Kurir“ o programima tokom manifestacije „Dani kneza Mihaila“ kojima je obeležen jubilej 200 godina od rođenja kneza Mihaila Obrenovića
https://www.kurir.rs/zabava/kultura/4245244/otvrena-izlozba-knez-mihailo-rodjen-u-kragujevcu
Detalj sa izložbene postavke (Stolica iz Sale za ministarske sednice starog dvora, Manastir Rakovica-prvi put izložena i Sto kneza Mihaila Obrenovića, Muzej u Smederevu)
Detalj sa izložbene postavke ( Dragan Đorđević, Maketa Šarenog konaka)